10 năm sau cái chết thương tâm tại Confed Cup

Phút 73 trận bán kết Confed Cup giữa Cameroon và Colombia trên sân Gerland, Lyon, chàng tiền vệ châu Phi Marc-Vivien Foe đang sải những bước chân chậm rãi ở giữa sân. Đột nhiên, anh đổ gục xuống ngay vòng tròn trung tâm. Nhân viên y tế đã cố gắng hồi sức cho Foe trước khi mang anh đến khu vực cấp cứu. Mọi nỗ lực làm trái tim của anh đập lại đã thất bại và người đàn ông được đồng đội gọi bằng cái tên trìu mến “Marco” đã vĩnh viễn không còn nhìn thấy ánh mặt trời.

Các cầu thủ tưởng nhớ Foe trong trận chung kết Confed Cup 2003

Sự cố xảy ra tròn 10 năm trước, nhưng ký ức đau đớn dường như vẫn còn vẹn nguyên đối với Winfried Schafer,  HLV của Cameroon: “Chúng tôi không hề quan tâm tới chiến thắng 1-0 ngày hôm đó. Tất cả đều sốc. Rigobert Song khóc và nói ‘Marco, Marco, anh ấy chết rồi’. Tôi đi vào phòng y tế và thấy Marco được đặt nằm trên bàn, mẹ và vợ cậu ấy đứng cạnh bên. Tôi bước ra ngoài và nước mắt tôi bắt đầu rơi”.

Chẩn đoán ban đầu về nguyên nhân cái chết của Marco không có kết quả chính xác nhưng đến lần thứ hai, bác sỹ cho biết anh mắc phải tình trạng phù cơ tim. Một câu hỏi lớn được đặt ra là làm thế nào một cầu thủ khỏe mạnh như vậy lại chết vì bệnh tim trong khi anh không hề có tiền sử về căn bệnh này.

Sanjay Sharma, giáo sư tim mạch tại trường đại học St George, London giải thích: “Những người có dấu hiệu cơ tim dầy lên bất thường, nếu đang vận động mạnh thì nguy cơ tử vong cao gấp 3-5 lần người bình thường. Đáng buồn thay, 80% vận động viên chết đột ngột bởi tình trạng này mà không hề có dấu hiệu cảnh báo”.

Sau khi đã hỏi ý kiến của vợ và bố mẹ Foe, FIFA quyết định trận chung kết Confed Cup 2003 giữa Cameroon và Pháp vẫn tiếp dục diễn ra. Đa số tuyển thủ Pháp, trong đó có Thierry Henry đã rơi nước mắt khi xếp hàng vào sân trước trận đấu.

Henry khóc trước trận chung kết 2003

Đám tang của Foe được tổ chức trọng thể tại một nhà thờ ở châu Phi vào tháng 7/2003 với sự có mặt của chủ tịch Sepp Blatter và các quan chức bóng đá châu Phi. Hàng ngàn người đứng bên đường trước nhà thờ và một băng rôn được dựng lên với dòng chữ: “Sư tử không bao giờ chết, nó chỉ tạm yên giấc ngủ say mà thôi”.

Bi kịch của Foe đã tạo ra ảnh hưởng lớn đến công tác y tế của các giải đấu sau này bởi những tiếp cận chữa trị ban đầu dành cho Foe là quá chậm trễ và sơ sài. Giám đốc y tế của FIFA, ông Jiri Dvorak cho biết: “Chúng tôi đã nỗ lực giảm thiểu nguy cơ trụy tim đột ngột kể từ sự cố năm 2003. Ở tất cả cấp độ thi đấu của FIFA, chúng tôi đều cho kiểm tra sức khỏe các cầu thủ trước khi họ ra sân. Chúng tôi cũng đã đào tạo một đội y tế dã chiến có thể sơ cứu kịp thời. Một đội ngũ các bác sỹ, nhân viên y tế có đầy đủ kinh nghiệm luôn sẵn sàng trong mọi trận đấu”.

Giáo sư Sharma nói rằng bằng chứng của việc cải thiện công tác y tế chính là trường hợp cứu sống tiền vệ Bolton Fabrice Muamba trong trận đấu tại cúp FA vào tháng 3 năm ngoái. “Vào những phút đầu tiên khi anh ấy ngã xuống, đội ngũ y tế đã nhanh chóng vào sân để cứu vãn tình hình. Trên tay bác sĩ của Bolton sẵn sàng một máy làm sốc tim để cấp cứu cho Muamba”.

Một thập kỷ đã trôi qua nhưng nhiều người yêu bóng đá vẫn sẽ còn nhớ đến một cầu thủ lớn lên trong nghèo đói ở châu Phi luôn nỗ lực để được thi đấu ở châu Âu. Đồng đội cũ của Foe, Shaka Hislop hồi tưởng: “Anh ấy đến West Ham vào năm 2000 với giá chuyển nhượng kỷ lục ở CLB là 4 triệu bảng nhưng đó là một người đàn ông khiêm tốn. Anh ấy luôn tập luyện với nụ cười ở trên môi và tôi nghĩ anh là đại diện cho những gì tốt đẹp nhất của bóng đá và các cầu thủ”.

Hữu Nhơn lược dịch