Hà Nội - những lần tôi đến

Cái rét căm căm trong mưa phùn của ngày cuối đông năm 1964 cứ lưu mãi trong tôi. Ấy là lúc tôi mới đặt chân lên miền Bắc, mới đi trong phố phường Hà Nội. Tôi chẳng còn nhớ mình đã đi qua những phố nào. Chỉ nhớ những hàng sấu già bên đường đang trở thành cổ thụ; những mái phố im lìm, rong rêu, thu mình trong cái rét; những con người với dáng vẻ cần lao trong chiếc áo bông dày cộm, cổ quấn khăn len, cúi đầu đi vội vã trong mưa phùn, trong gió mùa đông - bắc đang thổi như dao cắt. Đầu óc của cậu bé nhà quê 11 tuổi, lại từ một vùng đất bên bờ Nam sông Bến Hải, nơi Mỹ và chính quyền Sài Gòn đang kiểm soát đã không giúp tôi làm được cuộc khám phá nào về thủ đô của nước mình. Tôi chỉ biết cuối cùng cha tôi đưa tôi đến bến xe Kim Liên để về nông trường Tây Hiếu, vùng đất miền Tây của Nghệ An, nơi cha tôi đang công tác.

"Ngày ấy đâu rồi... cho tôi tìm lại"

Dạo này, trong những dịp về thăm nhà, mẹ hay nhẩn nha kể cho tôi nghe những câu chuyện về thời thơ ấu của mình. Mẹ bảo, hình như tới một độ tuổi nào đó người ta hay nghĩ ngợi về quá khứ, về những năm tháng đã xa tít mù. Ngày trước, hồi mẹ còn trẻ, bà ngoại cũng hay kể chuyện "ngày xưa" của mình cho mẹ nghe. Sau này khi con "có tuổi" một chút, con sẽ thấy lòng mình luôn hướng về những kỷ niệm ấu thơ.

Đường ra mả...

Suốt mấy năm đại học, ba chưa bao giờ gọi điện cho tôi. Vậy mà một tối tự ba bấm số gọi vào di động của tôi, ba bảo làng mình có một con đường, người trong làng tự làm để đi ra giồng (quả đồi sau bưng điền) để đi chôn người chết. Con đường đó là mồ hôi, là tiền của cả làng, là sức mạnh...

Bụi đường nháo nhác...

Bạn chiêm bao thấy mình nằm chết trên một con đường. Thật ra cũng có thể coi là ngủ, vì điệu bộ khá giống nhau: nằm thanh thản im lìm. Bạn chọn chết vì nó có lý hơn (chỉ thấy người điên mới nằm giữa đường mà ngủ, hic). Và vì duy lý nên bạn không cho là điềm xấu, tỉnh dậy chỉ nghĩ, té ra ta sợ đường sá đến nỗi bị ám cả trong mơ.

Bộ sưu tập tem của Nội

Mười tuổi, lần đầu tiên thằng bé biết con tem không chỉ được dùng để gửi thư, đấy là khi nó tình cờ lật cuốn sổ tem của ông nội ra. Ôi, cơ man là bao nhiêu con tem đủ màu sắc, hình dáng, cũ có, mới có, tem lẻ có, thành bộ có, tem “sống” và cả tem “chết”. Nội quan sát thấy nó ra chiều chăm chú vậy, bật cười:

- Gia tài của nội đó! Cháu có muốn trở thành một nhà sưu tập tem không?

Mùa bông cháy

Tôi dừng xe dưới hàng tràm bông vàng tạm trốn cái nắng rừng rực trên đầu. Uốn dẻo thân người đang cứng đờ như manơcanh vì ngồi xe máy suốt mấy giờ đồng hồ, rồi ngẩn ngơ nhìn khoảng sân tràn ngập bông giấy bên kia sông. Hoa đỏ như cháy.

Trời ở nơi nào ta ở nơi đây...

Chị tính đi kiện công ty nhà đất, chủ đầu tư khu dân cư mà chị đang ở. Chị nói họ tráo trở nuốt lời. Họ hứa giữa xóm này sẽ có công viên và chứng minh bằng một bản đồ quy hoạch chi tiết, chị từng bò ra coi kỹ, rõ ràng họ vẽ một cái khoảnh tròn tròn nhỏ nhắn và ghi trên đó hai chữ “công viên”.

Phải lòng

Cha lọm khọm, tóc bạc trắng. Cô con gái kém trí thì có gương mặt vĩnh viễn tuổi lên mười, tóc mỏng nhưng dài, óng mướt.

Trên tay có đá

Trên một ngọn núi cao lêu đêu đứng khều mây, có ông thầy. Lần đầu tới chơi, thầy kêu bỏ mấy cục đá xuống cho rảnh tay múc giùm ta gàu nước. Bạn cãi ủa con có cầm đá gì đâu. Thầy cười, khi nãy con định ném đá cho bể đầu ông xe ôm dưới chân núi mà.